Lek Ladki Yojana Apply 2025 महाराष्ट्र राज्यात मुलींच्या शिक्षण, आरोग्य आणि सर्वांगीण विकासासाठी ‘लेक लाडकी योजना’ ही अत्यंत महत्त्वपूर्ण पाऊल उचललेले आहे. महाराष्ट्र शासनाने १ एप्रिल २०२३ पासून ही योजना कार्यान्वित केली असून, गरीब कुटुंबातील मुलींना जन्मापासून ते १८ वर्षे वयापर्यंत आर्थिक सहाय्य देण्याचा निर्णय घेतला आहे. या योजनेद्वारे मुलींना त्यांच्या शिक्षणासाठी आणि भविष्यातील आर्थिक स्थैर्यासाठी एकूण १,०१,००० रुपये देण्यात येणार आहेत.
मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे आणि उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या नेतृत्वाखाली २०२३ च्या अर्थसंकल्पात या योजनेची घोषणा करण्यात आली. महिला आणि बालविकास विभागाच्या शासन निर्णय क्रमांक ईबीएव्हीआय/२०२२/प्रकरण क्रमांक २५१/का-६, दिनांक ३० ऑक्टोबर २०२३ अन्वये, राज्यातील सर्व जिल्ह्यांमध्ये ही योजना लागू करण्यात आली आहे.
- मुलीच्या जन्मास प्रोत्साहन देऊन मुलींचा जन्मदर वाढविणे
- मुलींच्या शिक्षणास चालना देणे आणि शाळाबाह्य मुलींचे प्रमाण शून्यावर आणणे
- बालमृत्यू दर कमी करणे आणि बालविवाह रोखणे
- मुलींना आर्थिक सुरक्षितता प्रदान करणे
- समाजात लैंगिक समानता आणि महिला सक्षमीकरणाला प्रोत्साहन देणे
आर्थिक मदतीचे टप्पे
या योजनेअंतर्गत मुलींना ५ वेगवेगळ्या टप्प्यांमध्ये आर्थिक मदत दिली जाणार आहे:
- मुलीच्या जन्माच्या वेळी: ५,००० रुपये
- मुलगी पहिलीत प्रवेश घेतेवेळी: ६,००० रुपये
- मुलगी सहावीत प्रवेश घेतेवेळी: ६,००० रुपये
- मुलगी अकरावीत प्रवेश घेतेवेळी (दहावीनंतर): ८,००० रुपये
- मुलगी १८ वर्षांची झाल्यावर: ७५,००० रुपये
अशाप्रकारे, एकूण १,०१,००० रुपयांचे आर्थिक सहाय्य मुलीला मिळणार आहे. ही रक्कम थेट लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल.
पात्रता निकष
या योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी खालील पात्रता निकष आहेत:
- जन्म दिनांक: १ एप्रिल २०२३ रोजी किंवा त्यानंतर जन्मलेल्या मुलींनाच या योजनेचा लाभ मिळेल.
- रेशन कार्ड: फक्त पिवळे किंवा केशरी रंगाच्या शिधापत्रिकाधारक कुटुंबातील मुलींना या योजनेचा लाभ मिळेल.
- वार्षिक उत्पन्न: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न १ लाख रुपयांपेक्षा जास्त नसावे.
- निवास: लाभार्थी कुटुंब महाराष्ट्राचे कायमस्वरूपी रहिवासी असावे.
- मर्यादा: योजना एक किंवा दोन मुलींसाठी लागू राहील. एक मुलगा आणि एक मुलगी असल्यास, मुलीलाही या योजनेचा लाभ मिळेल.
- जुळ्या मुली: जुळ्या मुली असल्यास, दोन्ही मुलींना या योजनेचा लाभ मिळेल.
आवश्यक कागदपत्रे
योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक असतील:
- मुलीचा जन्म दाखला
- पालकांचे आधार कार्ड
- मुलीचे आधार कार्ड (पहिल्या हप्त्यासाठी या अटीत शिथिलता)
- पिवळे किंवा केशरी रेशन कार्ड (छायांकित प्रत)
- बँक खात्याच्या पासबुकच्या पहिल्या पानाची छायांकित प्रत
- वार्षिक उत्पन्न १ लाख रुपयांपेक्षा कमी असल्याचे तहसीलदार किंवा सक्षम अधिकाऱ्याचे प्रमाणपत्र
- मुलीचा पासपोर्ट आकाराचा फोटो
- पालकांसह मुलीचा फोटो
- शैक्षणिक प्रमाणपत्र (संबंधित हप्त्यांसाठी)
- कुटुंब नियोजन प्रमाणपत्र (अंतिम हप्त्यासाठी)
- मुलगी अविवाहित असल्याचे स्वयं-घोषणापत्र (अंतिम हप्त्यासाठी)
- मतदार यादीत नाव असल्याचा पुरावा (मुलगी १८ वर्षे पूर्ण झाल्यावर, अंतिम हप्त्यासाठी)
अर्ज प्रक्रिया
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या
- “लेक लाडकी योजना” या पर्यायावर क्लिक करा
- अर्ज फॉर्म भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- फॉर्म सबमिट करा
ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- जवळच्या अंगणवाडी केंद्राला भेट द्या
- अंगणवाडी सेविकेकडून अर्ज फॉर्म मिळवा
- अर्ज फॉर्म भरून आवश्यक कागदपत्रांसह सादर करा
पुणे जिल्ह्यातील लाभार्थी
पुणे जिल्ह्यात या योजनेंतर्गत एकूण ४,१७२ लाभार्थी निवडले जाणार आहेत. योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात ४,००० मुलींना प्रत्येकी ५,००० रुपयांची मदत देण्यात येणार आहे.
योजनेची अंमलबजावणी
अंगणवाडी सेविका, संबंधित पर्यवेक्षिका आणि मुख्यसेविका यांच्यावर या योजनेची अंमलबजावणी आणि लाभार्थींची पात्रता तपासण्याची जबाबदारी आहे. पर्यवेक्षिका आणि मुख्यसेविका हे अर्जांची तपासणी करतील आणि त्यांच्या शिफारशीनुसार लाभार्थींची अंतिम यादी तयार केली जाईल.
महत्त्वाचे मुद्दे
- ही योजना महिला आणि बालविकास विभागामार्फत राबवली जात आहे.
- लाभार्थींची यादी जिल्हानिहाय अधिकृत वेबसाइटवर उपलब्ध करून देण्यात येईल.
- कुठल्याही शंकेसाठी जवळच्या अंगणवाडी केंद्राशी संपर्क साधावा.
विशेष सूचना
हे महत्त्वाचे लक्षात ठेवा की सरकारी अधिकृत वेबसाइट किंवा कार्यालयांमधूनच या योजनेविषयी माहिती घ्यावी. कुठल्याही अनधिकृत व्यक्ती किंवा संस्थेकडून या योजनेसाठी पैसे देऊ नये. योजनेच्या अद्ययावत माहितीसाठी अधिकृत वेबसाइट्स आणि जिल्हा कार्यालयांशी संपर्क साधावा.
वरील माहिती विविध स्रोतांमधून संकलित केलेली आहे. कृपया योजनेचा लाभ घेण्यापूर्वी अधिकृत स्त्रोतांकडून संपूर्ण माहिती तपासून घ्यावी. योजनेच्या नियम व अटींमध्ये बदल होऊ शकतात, त्यामुळे अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी सविस्तर चौकशी करावी. वाचकांनी स्वतः संशोधन करून पुढील निर्णय घ्यावा.