get crop insurance महाराष्ट्रातील सर्व शेतकरी बांधवांसाठी अत्यंत महत्त्वाची माहिती सादर करत आहोत. सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आता शेतकऱ्यांना एक नवीन युनिक आयडी नंबर तयार करणे अनिवार्य झाले आहे. या माध्यमातून सरकार शेतकरी कल्याणकारी योजनांचा लाभ अधिक पारदर्शक आणि सुलभ पद्धतीने देण्याचा प्रयत्न करत आहे.
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी पुढील हप्त्यासाठी आवश्यक
प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेचा आगामी हप्ता मिळविण्यासाठी शेतकऱ्यांना युनिक आयडी नंबर अनिवार्य असणार आहे. राज्य शासनाकडून याबाबत लवकरच औपचारिक शासन निर्णय (जी.आर.) जारी होण्याची अपेक्षा आहे. सरकारने पहिल्या टप्प्यात पीएम किसान योजनेच्या सर्व लाभार्थ्यांची शंभर टक्के पोर्टलवर नोंदणी करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे.
केवायसी (KYC) प्रक्रियेत युनिक आयडी अनिवार्य
आता पुढील महत्त्वाचा टप्पा म्हणजे शेतकऱ्यांची केवायसी (KYC) प्रक्रिया पूर्ण करणे. या प्रक्रियेदरम्यान शेतकऱ्यांना त्यांचा युनिक आयडी नंबर द्यावा लागणार आहे. यामुळे सर्व शेतकऱ्यांनी आपला युनिक आयडी नंबर तयार करून ठेवणे आवश्यक झाले आहे.
पीक विमा, नुकसान भरपाई आणि इतर योजनांसाठी अनिवार्य
केवळ प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधीच नव्हे, तर इतर अनेक शासकीय योजनांसाठीही हा युनिक आयडी महत्त्वाचा ठरणार आहे:
- पीक विमा: येणाऱ्या खरीप हंगामासाठी पीक विमा भरताना हा आयडी अनिवार्य असेल
- नुकसान भरपाई: अतिवृष्टी किंवा नैसर्गिक आपत्तीमुळे पिकांचे नुकसान झाल्यास मिळणाऱ्या भरपाईसाठी
- सुधारित पीक विमा योजना: नवीन राबवल्या जाणाऱ्या या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी
- इतर शेतीविषयक अनुदान: विविध प्रकारच्या अनुदान योजनांचा लाभ घेण्यासाठी
युनिक आयडी नंबर कसा प्राप्त करावा?
युनिक आयडी नंबर प्राप्त करण्याची प्रक्रिया अत्यंत सोपी आहे. शेतकरी घरबसल्या केवळ पाच मिनिटांच्या आत ही नोंदणी पूर्ण करू शकतात. नोंदणीसाठी खालील माहिती आवश्यक आहे:
- गट नंबर: जमिनीचा गट नंबर (सर्व्हे नंबर)
- खाते नंबर: जमिनीचा खाते क्रमांक
- आधार नंबर: शेतकऱ्याचा आधारकार्ड क्रमांक
- मोबाईल नंबर: ओटीपी प्राप्त करण्यासाठी कार्यरत मोबाईल क्रमांक
नोंदणी करताना कुठलेही अतिरिक्त कागदपत्र अपलोड करण्याची आवश्यकता नाही. मात्र, आपल्या जमिनीबाबत माहिती, विशेषतः कोणत्या सर्व्हे नंबरमध्ये किती क्षेत्र आहे याची नोंद असणे महत्त्वाचे आहे, कारण ही माहिती पोर्टलवर भरावी लागते.
सीएससी (CSC) सेंटरमधून युनिक आयडी
जे शेतकरी स्वतः ऑनलाइन नोंदणी करू शकत नाहीत, त्यांच्यासाठी सीएससी (कॉमन सर्व्हिस सेंटर) च्या माध्यमातूनही युनिक आयडी नंबर तयार करता येईल. शासनाकडून सीएससी ऑपरेटरला प्रति नोंदणी १५ रुपये अनुदान देण्यात येणार आहे, ज्यामुळे ही सेवा सहज उपलब्ध होईल.
स्वतः ऑनलाइन नोंदणी करण्यासाठी मार्गदर्शकपर व्हिडिओदेखील उपलब्ध आहेत. इंटरनेटवर “शेतकरी युनिक आयडी कसा तयार करावा” अशा प्रकारे शोधल्यास तुम्हाला हे व्हिडिओ आणि मार्गदर्शन सहज उपलब्ध होईल.
नोंदणीनंतर कार्ड मिळण्याबाबत
काही शेतकऱ्यांनी नोंदणी केल्यानंतरही त्यांना कार्ड जनरेट झालेले नाही किंवा “वेटिंग” असा संदेश दिसत असेल. अशा परिस्थितीत घाबरून जाण्याचे कारण नाही. सध्या सरकारचे प्राथमिक लक्ष्य सर्व शेतकऱ्यांचे युनिक आयडी नंबर जनरेट करण्याचे आहे.
युनिक आयडी नंबर एकदा यशस्वीरित्या जनरेट झाल्यानंतर, पुढील टप्प्यात ‘अन्नदाता कार्ड’ वाटप करण्याची प्रक्रिया सुरू होईल. याबाबत प्रधानमंत्र्यांच्या उपस्थितीत विशेष कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात येणार आहे.
अपडेट न झालेल्या जमिनीच्या माहितीबाबत
ज्या शेतकऱ्यांच्या जमिनी सामायिक आहेत किंवा जमिनीच्या फेरफाराची नोंद पूर्ण झालेली नाही, अशा प्रकरणांमध्ये माहिती ऑटोमॅटिक अपडेट होत नाही. अशा परिस्थितीत तलाठी कार्यालयामार्फत माहिती अद्ययावत केली जाणार आहे.
महसूल विभाग आणि तलाठी यांच्या संयुक्त प्रयत्नातून या अपडेट्स पूर्ण होणार आहेत. म्हणूनच, सर्व शेतकऱ्यांनी प्रथम युनिक आयडी नोंदणी पूर्ण करावी, जेणेकरून कोणत्याही शासकीय योजनेच्या लाभापासून वंचित राहावे लागणार नाही.
युनिक आयडीचे फायदे
- एकच नोंदणी: सर्व शेतीविषयक योजनांसाठी एकच आयडी
- वेळेची बचत: वारंवार विविध कार्यालयांमध्ये जाण्याची गरज नाही
- पारदर्शकता: लाभार्थ्यांची माहिती डिजिटल स्वरूपात सुरक्षित
- थेट लाभ हस्तांतरण: अनुदान थेट बँक खात्यात जमा होण्यास मदत
- दुबार लाभ टाळणे: एकच व्यक्ती अनेक वेळा लाभ घेऊ शकणार नाही
- योजना समन्वय: सर्व शेतकरी कल्याणकारी योजनांचा समन्वय
करावयाच्या कृती
- लवकरात लवकर नोंदणी करा: सर्व शेतकऱ्यांनी आपला युनिक आयडी नंबर लवकरात लवकर तयार करावा
- माहिती अद्ययावत ठेवा: जमिनीविषयक माहिती अचूक असल्याची खात्री करा
- आधार लिंक करा: आधार क्रमांक बँक खात्याशी लिंक असल्याची खात्री करा
- मोबाईल नंबर अद्ययावत ठेवा: नोंदणीकृत मोबाईल नंबर कार्यरत आहे याची खात्री करा
- सीएससी सेंटरची मदत घ्या: आवश्यकता असल्यास जवळच्या सीएससी सेंटरची मदत घ्या
सरकारकडून राबवल्या जाणाऱ्या शेतकरी कल्याणकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी युनिक आयडी नंबर अत्यंत महत्त्वाचा ठरणार आहे. प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी, पीक विमा, नुकसान भरपाई यांसारख्या योजनांचा लाभ घेण्यासाठी हा आयडी अनिवार्य असल्याने, सर्व शेतकऱ्यांनी त्वरित नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करावी.
सरकारकडून या संदर्भातील अधिकृत शासन निर्णय (जी.आर.) लवकरच जारी होण्याची अपेक्षा आहे. याची पूर्वतयारी म्हणून युनिक आयडी नंबर आतापासूनच तयार करून ठेवणे शेतकऱ्यांच्या हिताचे ठरेल.
विशेष सूचना (अस्वीकरण)
हा लेख ऑनलाइन उपलब्ध माहितीच्या आधारे तयार करण्यात आला आहे. वाचकांनी या माहितीच्या आधारे कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी स्वतः संपूर्ण चौकशी करावी आणि अधिकृत शासकीय अधिकाऱ्यांकडून अचूक माहिती प्राप्त करावी. शासकीय योजनांच्या अटी, शर्ती आणि प्रक्रिया यामध्ये वेळोवेळी बदल होऊ शकतात. त्यामुळे अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी कृपया संबंधित विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या किंवा जवळच्या कृषी विभागाच्या कार्यालयाशी संपर्क साधा.
